Wonen als in Wenen: wat kan Utrecht daarvan leren?
Wonen als in Wenen: wat kan Utrecht daarvan leren?
Wat kan Utrecht leren van Wenen op het gebied van volkshuisvesting?
Wonen in een goed appartement, in het groen en voor een betaalbare prijs. Voor Utrechters klinkt dit als een utopie. In Wenen kan het wel. Het is niet voor niets dat Volt vaak het Weens woonmodel aanhaalt als hét Europese voorbeeld voor hoe wij onze volkshuisvesting willen inrichten. Utrechtse raadsleden brachten een werkbezoek aan Wenen om te kijken hoe dat kan en wat we kunnen leren. Wat moet Utrecht overnemen van het Weense woonbeleid? Charlotte Passier en Veerle Smit vertellen wat ze meenemen.
De hoofdstad van Oostenrijk is door het magazine ‘the Economist’ in 2022 weer verkozen tot meest leefbare stad ter wereld. Een ander interessant feit is dat Wenen al een geruime eeuw een consistent woningbouwbeleid voert. Sinds 1920 begon Wenen met de bouw van sociale woningen om een groot woningtekort aan te pakken. En met resultaat, want vandaag de dag is Wenen in de gemeente de grootste huisbaas van de stad, met ruim 210 duizend eigen woningen van de gemeente en 185 duizend sociale woningen van woningcorporaties. Daarbij ligt de inkomensgrens om in een van deze woningen te mogen wonen een stuk hoger dan in Nederland waardoor ongeveer 50% van de bevolking van Wenen in een van deze twee woningtypen woont.
Wat waren voor ons eye-openers in Wenen?
In Wenen hebben we een aantal verschillende projecten bezocht. Op sociaal vlak viel op hoeveel aandacht er in alle projecten was gestoken in het bevorderen van de sociale cohesie. Dit komt in de appartementencomplexen terug in de vorm van gemeenschappelijke ruimtes en groene daken met ruimte voor tuinieren. In de openbare ruimte wordt de sociale cohesie in combinatie met klimaatadaptatie als leidend principe meegenomen in het ontwerp. Eerst wordt er gekeken hoe deze punten terug moeten komen in het ontwerp en daarna pas welke ruimte er over is om te bouwen. Daardoor ontstaan er nieuwe wijken met een hoge dichtheid aan woningen die tegelijk heel leefbaar en klimaat adaptief is.
Wat willen wij graag terugzien in Utrecht?
Er zijn heel veel dingen die we graag terugzien in Utrecht! Als eerste natuurlijk het grote aantal betaalbare woningen, de ruimte die er is voor sociale cohesie, de creatieve manier waarop groen een rol speelt (zowel voor een prettige leefomgeving als klimaatadaptatie) en de manier waarop een project wordt ontworpen met de openbare ruimte daarbij als uitgangspunt.Is dat wel realistisch?
Is dat wel realistisch?
De situatie in Wenen is totaal anders dan die in Utrecht. Wenen heeft al 100 jaar een consistent woningbouwbeleid, waardoor de gemeente veel grond in bezit heeft. Ook is landelijke regelgeving anders dan in Nederland, zoals de eerdergenoemde inkomensgrens. Daardoor mogen woningcorporaties voor een grotere groep gesubsidieerde woningen bouwen dan in Nederland. Beide zaken hebben een grote invloed op het verschil van de gemiddelde huurprijs in Wenen versus Utrecht.
Andere zaken, zoals de inzet op sociale cohesie, groen en klimaatadaptatie zijn wat ons betreft zeker realistisch in Utrecht!
Hoe verder?
Met de raadsleden en betrokken ambtenaren gaan we verder in gesprek om een goed beeld te vormen van de juridische situatie in Wenen en Utrecht en op die manier te kijken welke ruimte we in Utrecht hebben om de zaken uit Wenen hier ook uit te gaan voeren.
Als dat duidelijk is komt er natuurlijk een politiek debat om te bespreken wat volgens ons de hoogste prioriteit zou moeten krijgen.